6 Şubat depremlerinde, "girilemez" denilen enkazlara girerek canları pahasına onlarca kişiyi kurtaran Zonguldaklı madencilerin destansı mücadelesi, anlamlı bir sanat eseriyle kalıcı hale getirildi. Mimar Ahmet Öktem Arıç tarafından tasarlanan "3910 Enstalasyonu", madencilerin cesaretini, emeğini ve insan hayatına verdikleri değeri simgeleyen bir vefa anıtı olarak ortaya çıktı.
Depremin hemen ardından, 15 Şubat'ta Zonguldak Valiliği'ne yapılan başvuruyla temelleri atılan proje, uzun bir hazırlık ve değerlendirme sürecinin ardından somut bir yapıya dönüştü. Arıç, mimarlık birikimini ve madencilik kültürü üzerine yaptığı çalışmaları bir araya getirerek tasarladığı eserde, madencilerin yalnızca yaşanan acılarla değil; fedakârlıkları, çalışkanlıkları ve cesaretleriyle anılması gerektiğini vurguladı.
Anıtın soyut formu, madencilerin enkazda ilerlemek için kullandığı ve depremin en kritik anlarında sayısız canın kurtarılmasını sağlayan "domuz damı" tekniğine gönderme yapıyor. Deprem bölgesinde AFAD'ın "girilemez" olarak nitelendirdiği noktalara bu teknikle giren madenciler, o anlarda adeta zamanla yarışarak büyük kahramanlık sergilemişti.
Eserin adı olan "3910", depremin ardından Zonguldak'tan afet bölgesine giden madenci sayısını simgeliyor. Böylece enstalasyon, hem kentin derin madencilik geleneğini hem de deprem sürecinde sergilenen dayanışmayı tek bir yapı üzerinden anlatıyor. Eserle ilgili Zonguldak Valiliği ve Zonguldak Belediyesi'nin de çalışma başlatması bekleniyor.
Mimar Ahmet Öktem Arıç, yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
"6 Şubat depreminde, 'girilemez' denilen enkazlara girerek hayatlarını hiçe sayan ve sayısız can kurtaran Zonguldaklı madencilerin kahramanlıklarını kalıcı bir eserle ölümsüzleştirmek istedim.
Depremin hemen ardından yaptığım başvuru, uzun bir sürecin sonunda '3910 Enstalasyonu'na dönüştü. Eser, madencilerin yalnızca acılarla değil; cesaretleri, emekleri ve bu toprakların ruhunu yansıtan değerleriyle hatırlanması gerektiği düşüncesiyle ortaya çıktı.
Yaklaşık iki yıllık yoğun çaba sonucunda hayata geçirdiğim bu çalışma, madencilerin 6 Şubat'ta sergiledikleri olağanüstü cesareti simgeliyor. Eserin formu, maden ocaklarında kullanılan 'domuz damı' tekniğine atıfta bulunuyor. Deprem bölgesinde AFAD'ın 'girilemez' dediği alanlara madenciler bu teknikle girebildi ve birçok hayat kurtardı.
Eserin adı ise, o gün Zonguldak'tan deprem bölgesine giden tam 3 bin 910 madenciye bir saygı duruşudur. '3910 Enstalasyonu', Zonguldak'ın köklü madencilik mirasına ve deprem kahramanlarına ithaf edilmiştir. İlk kez, yaşarken ölümsüzleşiyorlar."
Mimar Arıç'ın gönüllü olarak hayata geçirdiği "3910 Enstalasyonu", hem depremde gösterilen fedakârlığın hem de Zonguldak'ın kent vizyonunun güçlü bir sembolü olarak dikkat çekiyor.
